Alles over plasma

Met jouw plasma red je patiënten in levensbedreigende situaties. Denk aan iemand die massaal bloed verliest of ernstige brandwonden heeft. Ook wordt plasma gebruikt als grondstof voor levensverbeterende of levensreddende medicijnen voor ruim 100 ziektes en aandoeningen, zoals bij bloedstollingstoornissen en auto-immuunziektes.

De voordelen van plasma doneren

  • Je lichaam herstelt sneller van plasma doneren dan van bloed doneren.

  • Je mag vaker plasma dan bloed doneren, dus je helpt meer patiënten.

  • Je kunt zelf online je afspraak maken.

Wat is plasma eigenlijk?

Plasma is een vloeistof waarin bloedcellen en bloedplaatjes rondzwemmen. Het zit boordevol afweerstoffen en andere eiwitten die een belangrijke rol spelen bij de behandeling van ruim 100 ziekten.

Ben ik geschikt als plasmadonor?

Na je online aanmelding kijken we tijdens je eerstvolgende donatie samen of je meer geschikt bent als plasmadonor of als bloeddonor. Of je plasma kunt geven hangt van meerdere dingen af. Bijvoorbeeld:

  • Aders: Voor plasmadonatie moeten je aders makkelijk te prikken zijn.
  • Bloedgroep: Mensen met bepaalde bloedgroepen zijn harder nodig als bloeddonor dan als plasmadonor.
  • Ferritine: je eerste plasmadonatie kan tijdelijk uitgesteld worden als je recent een bloeddonatie hebt gedaan en je toen een laag ferritine had. Er is dan eerst nog een herstelperiode nodig van 6 tot 12 maanden. Voor donors met een laag ferritine is het raadzaam om het aantal plasmadonaties te beperken tot 1 keer per 2 maanden. De bloedbank informeert je daar dan over zodat je er rekening mee kunt houden in het plannen van je afspraken.

Zo werkt plasmadonatie

Als je plasma doneert, wordt je plasma van je bloedcellen gescheiden door een machine.

Na het scheiden houden wij het plasma en krijg jij de bloedcellen terug in je lichaam.

Hierdoor herstelt je lichaam sneller dan bij bloeddonatie en kun je vaker doneren: tot wel 26 keer per jaar!

Mogelijke bijwerkingen

Waarvoor wordt plasma gebruikt?

Plasma uit plasmadonaties wordt voor het grootste deel gebruikt voor de productie van plasmageneesmiddelen. Die zijn onmisbaar om patiënten met stoornissen aan hun afweer of bloedstolling te behandelen.

Sanquin kan deze plasmageneesmiddelen niet zelf produceren. Plasmadonaties worden daarom verkocht aan Prothya Biosolutions, tegen een prijs die door de minister Volksgezondheid, Welzijn en Sport wordt vastgesteld. Prothya verwerkt het plasma tot geneesmiddelen en maakt deze beschikbaar voor Nederlandse patiënten. De Nederlandse markt voor plasmageneesmiddelen is toegankelijk voor internationale, commerciële farmaceuten. Prothya verkoopt de plasmageneesmiddelen zodoende tegen marktconforme, commerciële prijzen. Lees er over in dit dossier.

Meestgestelde vragen

  • Zijn de donatie-eisen voor plasma anders dan voor bloed?

    Als je op reis bent geweest in een gebied met malaria-risico is de wachttijd voor je weer kunt doneren bij plasma vaak korter dan bij bloed. Je moet je 28 dagen wachten met plasma doneren als je buiten Europa bent geweest. Bij bloed doneren is dat 6 maanden als je in een malaria-risicogebied bent geweest. Verder zijn alle donatie-eisen hetzelfde voor bloed en plasma doneren.

  • Word ik opgeroepen om plasma te doneren?

    Nee, anders dan bij bloed doneren word je voor plasma doneren niet opgeroepen. Als je wilt doneren, kun je zelf een afspraak maken via MijnSanquin, door ons te bellen op 088-730 8686 of bij de balie van de bloedbank.

  • Hoe vaak mag ik plasma doneren?

    Hoewel je 7 dagen na een donatie een nieuwe afspraak kunt maken, is het advies is om een interval van 14 dagen aan te houden. Als plasmadonor kun je namelijk in totaal 26 keer per jaar doneren. Zo spreid je je donaties gelijkmatig over het jaar uit.

  • Waar kan ik plasma doneren?

    Je kunt bij de meeste vaste bloedbanken plasma doneren. Bij mobiele bloedbanken kun je alleen bloed geven. Wil je zeker weten of het mogelijk is om te doneren bij een bepaalde locatie? Kijk dan even in de locatiezoeker.

  • Kan ik bloed én plasma doneren?

    Het is helaas niet mogelijk om tegelijkertijd bloeddonor en plasmadonor te zijn. Het is helaas niet mogelijk om deze twee donatiesoorten te combineren omdat dat voor ons niet uitvoerbaar is. Het verhoogt de kans op fouten als plasma- en bloeddonaties van één en dezelfde donor door elkaar heen gaan lopen. Voor het geven van plasma gelden namelijk andere regels dan voor het geven van bloed. Er gelden andere medische voorwaarden en onze administratieve systemen voor beide donatiesoorten zijn verschillend ingericht.
    Heb je bloedgroep 0-negatief of B-negatief dan houden we je bij voorkeur als bloeddonor. 0-negatief is bijzonder omdat deze bloedgroep als enige aan alle patiënten gegeven kan worden. Bloeddonors met 0-negatief noemen we daarom universele bloeddonors. B-negatief is zeer zeldzaam. Slechts 1,3% van de Nederlandse bevolking heeft B-negatief. Met één van deze bloedgroepen houden we je daarom graag als bloeddonor om voldoende bloed van deze bloedgroepen op voorraad te hebben.

  • Hoeveel plasma wordt er afgenomen?

    Afhankelijk van je geslacht, lengte en gewicht geef je tussen de 500 en 820 ml plasma per donatie. Dit wordt door je lichaam binnen een paar dagen weer aangemaakt.

  • Hoe lang duurt plasma doneren?

    In totaal ben je zowel bij bloeddonatie als bij plasmadonatie ongeveer 1 uur kwijt. Plasma doneren duurt 45 minuten, omdat je plasma eerst van je rode bloedcellen gescheiden moet worden. Bloed doneren duurt maar 10 minuten.

    Er worden bij plasmadonatie en bloeddonatie ook medische vragen gesteld en tests gedaan, zoals het meten van je hemoglobinegehalte en bloeddruk.

  • Ik ben nog geen donor. Kan ik mij direct aanmelden als plasmadonor?

    Nee. Bij je aanmelding ben je standaard bloeddonor. Na je keuringsafspraak  kijken we samen of bloeddonatie of plasmadonatie het beste bij je past. Dit hangt onder andere af van je bloedgroep.

  • Verdient Sanquin geld aan mijn gratis plasmadonatie?

    Sanquin is een not-for-profit organisatie. Alle eventuele baten van dienstverlening of producten uit de eigen bedrijfsonderdelen wordt conform de doelstelling van Sanquin geïnvesteerd in de eigen organisatie en de verbetering van de gezondheidszorg. Hier leggen we daar meer over uit.

    Sanquin kan zelf geen plasmageneesmiddelen produceren. Plasmadonaties worden daarom voor het grootste deel verkocht aan een farmaceutisch bedrijf die het verwerkt tot plasmageneesmiddelen en deze beschikbaar maakt voor Nederlandse patiënten. 

    De Nederlandse markt voor plasmageneesmiddelen is open en toegankelijk voor internationale, commerciële farmaceuten. Deze plasmageneesmiddelen worden zodoende tegen marktconforme, commerciële prijzen verkocht. Lees hier meer.

  • Kan Sanquin het ingezamelde plasma niet laten verwerken door een nonprofit plasmaverwerker?

    Het aantal nonprofit plasmaverwerkers in de wereld daalt, er zijn op dit moment geen partijen die productieruimte beschikbaar hebben. Voor nu heeft Sanquin Bloedbank een overeenkomst gesloten met een commercieel farmaceutisch bedrijf die het plasma verwerkt tot plasmageneesmiddelen.

Patiënt Marlies

“Ik ben wel 20 keer op de IC beland voor mijn aandoeningen, maar dankzij donorplasma al sinds 2017 niet meer. Zonder donors was ik er waarschijnlijk niet meer geweest.”

Donor René

“Toen ik corona kreeg, heb ik plasma met antistoffen erin gedoneerd. Plasma is sowieso broodnodig, dus ik ga er mooi mee verder. Ook als ik geen antistoffen meer heb. Doneren kost je maar een uurtje.”

Patiënt Jethro

“Mijn 15-jarige zoon Jethro heeft een afweerstoornis. Een wekelijks infuus met antistoffen afkomstig uit donorplasma houdt hem op de been. Zonder donors is er voor hem geen medicijn.”

Word plasmadonor in 2 stappen

Jaarlijks helpen we 25.000 patiënten met plasma en de vraag ernaar groeit elk jaar met 7%. We hebben je dus hard nodig.

1. Geef je op als plasmadonor

Laat ons weten dat je plasma wilt doneren door het plasmaformulier in te vullen. Nog geen donor? Meld je dan eerst aan.

2. Plan je donatie in

Plan je plasmadonatie in via MijnSanquin. Je ontvangt geen oproep, maar maakt zelf een afspraak wanneer het jou uitkomt.

Nog vragen?

Neem telefonisch contact met ons op via 088-730 8686. We staan voor je klaar.