Nog geen bloeddonor? Meld je aan!
In de afgelopen en aankomende jaren, zo richting 2030, sluit Sanquin een aantal kleine locaties. Het gaat daarbij voornamelijk om plekken die de mobiele bloedbank aandoet, en in sommige gevallen kleine “eigen” gebouwen. In een aantal gevallen betekent dit dat Sanquin helaas vertrekt uit dorpen en kleine steden, omdat daar te weinig donors wonen om de stoelen op de Sanquinlocaties goed te kunnen vullen.
Onze mobiele bloedbank blijft door heel Nederland rijden naar die plaatsen waar voldoende donors in omliggende dorpen en kleine plaatsen bereid zijn om te doneren. Wie vaker wil geven dan de mobiele bloedbank langskomt, of wie plasma wil doneren, nodigen we uit om op de vaste locaties te geven.
Daarmee is Sanquin niet meer overal in Nederland dichtbij. Met name die gebieden die dunner bevolkt zijn, hebben ‘hun’ lokale bloedbank zien vertrekken.
Voor donors is dit vervelend nieuws. Straks heeft niet iedereen meer de kans om dichtbij te kunnen doneren. Maar het geeft Sanquin de mogelijkheid om aan locaties te bouwen met ruime(re) openingstijden en extra services voor de donor, passend bij de huidige tijd. Dat is mogelijk in die gebieden waar meer donors en potentiële nieuwe donors wonen.
Hoe werkt de bloedvoorziening?
Wat is de logica achter het besluit om actiever te zijn op die plekken waar meer mensen wonen? Om dat uit te leggen moeten we iets dieper in de taak van Stichting Sanquin duiken, de wettelijke taak die we hebben en die ook een bedrijfsmatige kant kent. Sanquin is verantwoordelijk voor voldoende, veilig bloed en plasma voor de Nederlandse patiëntenzorg. In de wet is Sanquin aangewezen om te zorgen voor de inzameling, de bewerking en de distributie naar de ziekenhuizen.
Sanquin verkoopt het bloed en plasma, maar maakt geen winst en krijgt geen subsidie van de overheid. Met het geld dat Sanquin verdient met de bloed- en plasmaproducten houdt Sanquin de bloedvoorziening in stand. Gas, water, licht, transport, huur van de locaties, maar ook het aanwezige personeel en de apparatuur moet uit die inkomsten worden betaald. Ook bekostigen we belangrijk wetenschappelijk onderzoek dat helpt om de bloedvoorziening van de toekomst te ontwikkelen.
We moeten efficiënt zijn
De Nederlandse bloedvoorziening staat internationaal bekend als een van de meest kwalitatieve en efficiënte in de wereld. We proberen uit iedere druppel bloed en plasma waarde voor de samenleving te halen. Die hoge kwaliteit en efficiëntie willen én moeten we behouden, maar ook betaalbaar houden! En daarom moet Sanquin bedrijfsmatige keuzes maken.
Daarbij letten we niet alleen op hoge kwaliteit, maar ook op kostendekking. Om die reden kijken we scherp waar de huidige donor zit en waar de toekomstige donor woont en werkt. We zien dat Sanquin van oudsher in alle hoeken van Nederland zit. Ook op plekken waar het aantal bewoners afnam. We hebben de openingstijden van sommige Sanquin locaties in krimpgebieden de afgelopen jaren tot twee dagdelen per week moeten terugbrengen. Alleen dan was de stoelbezetting op niveau. Maar we moeten eerlijk zijn: in kleine woonplaatsen zien we dat de Sanquin locaties meer kosten dan dat ze opbrengen voor de maatschappij en daarmee niet langer verantwoord zijn voor een duurzame en kostenefficiënte bloedvoorziening.
Doelstelling voor de toekomst
De vraag naar bloedproducten is in de afgelopen twintig jaar met bijna 40 procent gedaald. De vraag naar plasma, als grondstof voor geneesmiddelen voor patiënten, stijgt juist jaar in, jaar uit met 3 procent. Dat betekent dat Sanquin de aankomende jaren meer plasma moet inzamelen en dus meer plasmadonaties van donors nodig heeft om patiënten te kunnen redden.
De opdracht is: hoe kunnen we de aankomende jaren méér plasmadonaties afnemen en toch kostendekkend blijven? Onze oplossing baseren we voor een groot deel op geografische ontwikkelingen: waar woont en werkt de donor nu en in de toekomst. En we moeten rekening houden met een relevante beperking van plasmadonatie: dat kan niet in een mobiele bloedbank! De apparatuur is te gevoelig voor regelmatig vervoer, en een plasmadonatie duurt langer dan een bloeddonatie. Hierdoor is de inzet van een mobiele bloedbank niet mogelijk voor plasmadonaties.
Ontwikkelingen op een rijtje
- We zien dat de donor verandert. Vroeger was de ouder op kind donor heel normaal en kwam veel voor. Doneren werd letterlijk doorgegeven in de familie. Dat is steeds minder vaak het geval.
- Een druk leven met allerlei "moetjes" speelt een rol. De donor geeft te kennen minder tijd te hebben. Daarom moeten we meer dan ooit de donor blijven volgen en aansluiting houden op zijn/haar leven.
- Cijfers van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en klantprofielonderzoeken laten zien dat grote en middelgrote steden aanhoudend blijven groeien. Onze donor en toekomstige donor woont en werkt dus bovengemiddeld vaak in een stad of een kern daaromheen.
- De wens van de donor is relevant, zeker omdat het steeds moeilijker is om de donor voor een langere periode aan ons te binden. Donoronderzoek geeft aan dat donors graag ruimere openingstijden willen ('s avonds en in het weekend). Trend-onderzoek laat zien dat donors (net als andere groepen mensen) meer service vragen. We moeten de donor dus meer van dienst zijn, maar dat kan alleen als de Sanquin locatie voldoende groot is.
Meer extra's voor de donor
Om tegemoet te komen aan al die eisen en ontwikkelingen én tegelijkertijd te kunnen voldoen aan onze maatschappelijke taak voor een kwalitatieve, efficiënte bloedvoorziening, gaat Sanquin naar minder vaste locaties met meer extra's voor de donor in stedelijke gebieden. We bouwen aan een bloedvoorziening waar donors graag blijven komen. Met eigentijdse donorcafés waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, tijdens of na donatie werk-mails kunnen beantwoorden en in de toekomst steeds meer data over de eigen gezondheid terugkrijgt van Sanquin. En met ruimere openingstijden, om meer donors de gelegenheid te geven langs te gaan op een voor hen geschikt moment.
Zo werken we aan een duurzame bloedvoorziening die toekomstbestendig is.
Reiskosten
Voor de donors die moeten reizen omdat de Sanquin locaties verder van huis zijn, is er een reiskostenregeling. Natuurlijk snappen we dat je liever om de hoek doneert, en soms kan dat ook gewoon met een volbloeddonatie op een van onze mobiele bloedbanken.
Bloeddonors blijven nodig
Gelukkig merken we dat steeds meer donors het grotere plaatje begrijpen. Daarvoor moeten we natuurlijk de achterliggende gedachte goed uitleggen aan donors. En aan de rest van Nederland moeten we laten weten wat de uitdagingen zijn van Sanquin, in het belang van de bloedvoorziening en daarmee tienduizenden patiënten in Nederland. Tegen alle donors en aanstaande donors zeggen we: dank voor je ongelooflijke inzet! We zien je graag spoedig bij een van onze Sanquin locaties in het land.