Nog geen bloeddonor? Meld je aan!
In de aankomende jaren, zo richting 2030, sluit Sanquin een aantal kleine bloedbanken. Sanquin moet helaas vertrekken uit dorpen en kleine steden, omdat daar te weinig donors wonen die de stoelen op de bloedbanklocaties goed kunnen vullen.
Tegelijkertijd blijven onze bloedbankbussen gewoon door heel Nederland rijden, om de donors in dorpen en kleine plaatsen de mogelijkheid te geven om te doneren. Wie vaker wil geven dan de bloedbankbus langskomt of zij die plasma willen doneren, die vragen we om op de vaste locaties te geven.
Dit geeft Sanquin de mogelijkheid om in een rustig tempo aan zogenaamde stedelijke locaties te bouwen, waar ruime(re) openingstijden gehanteerd worden en extra services aan de donor geboden kunnen worden, die passen bij de moderne tijd. Dat is daar mogelijk, omdat er meer donors en potentiële nieuwe donors in die gebieden wonen. Zo verschuift het doneren langzaam naar kernen rondom de top-35 steden, maar blijft doneren - ook via de bloedbankbussen - voor iedereen mogelijk.
Hoe werkt de bloedvoorziening?
Wat is de logica achter het besluit om actiever te zijn in de steden? Om dat uit te leggen moeten we iets dieper in de taak van Stichting Sanquin duiken, de wettelijke taak die we hebben en die ook een bedrijfsmatige kant kent. Sanquin is verantwoordelijk voor voldoende, veilig bloed en plasma voor de Nederlandse patiëntenzorg. In de wet is Sanquin aangewezen om te zorgen voor de inzameling, de bewerking en de distributie naar de ziekenhuizen.
Sanquin verkoopt het bloed en plasma, maar maakt geen winst en krijgt geen subsidie van de overheid. Met het geld dat Sanquin verdient met de bloed- en plasmaproducten houdt Sanquin de bloedvoorziening in stand. Gas, water, licht, transport en huur van de bloedbanklocaties. Ook bekostigen we belangrijk wetenschappelijk bloedonderzoek dat kansen oplevert voor de Nederlandse gezondheidszorg. Bijvoorbeeld nieuwe inzichten voor kankerbehandelingen.
We moeten efficiënt zijn
Dankzij een strakke organisatie staat de Nederlandse bloedvoorziening internationaal bekend als een van de meest kwalitatieve en efficiënte in de wereld. We proberen uit iedere druppel bloed en plasma waarde voor de samenleving te halen. Die hoge kwaliteit en efficiëntie willen én moeten we behouden, maar ook betaalbaar houden! En daarom moet Sanquin bedrijfsmatige keuzes maken.
Daarbij letten we niet alleen op hoge kwaliteit, maar ook op kostendekking. Om die reden kijken we scherp waar de huidige donor zit en waar de toekomstige donor woont en werkt. We zien dat de Bloedbank van oudsher in alle hoeken van Nederland zit. Ook op plekken waar het aantal bewoners afnam. We hebben de openingstijden van sommige bloedbanken in krimpgebieden de afgelopen jaren tot twee dagdelen per week moeten terugbrengen. Alleen dan was de stoelbezetting enigszins op niveau, maar we moeten eerlijk zijn: in kleine woonplaatsen zien we dat de bloedbanken meer kosten dan dat ze opbrengen voor de maatschappij en daarmee niet langer verantwoord zijn voor een duurzame bloedvoorziening.
Doelstelling voor de toekomst
De vraag naar bloedproducten is in de afgelopen twintig jaar met bijna 40 procent gedaald. Sinds 5 jaar is de vraag naar rode bloedcellen stabiel. De vraag naar plasma, voor geneesmiddelen voor patiënten, stijgt juist jaar in, jaar uit met 7-8 procent. Dat betekent dat Sanquin de aankomende jaren meer plasma moet inzamelen en dus meer plasmadonaties van donors nodig heeft om patiënten te kunnen redden.
De opdracht is: hoe kunnen we de aankomende jaren méér plasmadonaties afnemen en toch kostendekkend blijven. Onze oplossing baseren we voor een groot deel op geografische ontwikkelingen: waar woont en werkt de donor nu en in de toekomst.
Ontwikkelingen op een rijtje
- We zien dat de wereld snel verandert en dat de donor ook verandert. Vroeger was de ouder op kind donor heel normaal en kwam veel voor. Doneren werd letterlijk doorgegeven in de familie. Dat is steeds minder vaak het geval.
- Een druk leven met allerlei "moetjes" speelt een rol. De donor geeft te kennen minder tijd te hebben. Daarom moeten we meer dan ooit de donor blijven volgen en aansluiting houden op zijn/haar leven.
- Cijfers van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en klantprofielonderzoeken laten zien dat grote en middelgrote steden aanhoudend blijven groeien. Onze donor en toekomstige donor woont en werkt dus bovengemiddeld vaak in een stad of een kern daaromheen.
- De wens van de donor is relevant, zeker omdat het steeds moeilijker is om de donor voor een langere periode aan ons te binden. Donoronderzoek geeft aan dat donors graag ruimere openingstijden willen ('s avonds en in het weekend). Trend-onderzoek laat zien dat donors (net als andere groepen mensen) meer service vragen. We moeten de donor dus meer van dienst zijn.
Meer extra's voor de donor
Om tegemoet te komen aan al die eisen en ontwikkelingen én tegelijkertijd te kunnen voldoen aan onze maatschappelijke taak voor een kwalitatieve, efficiënte bloedvoorziening, gaat Sanquin naar minder vaste locaties met meer extra's voor de donor in stedelijke gebieden. We bouwen aan een bloedvoorziening waar donors graag blijven komen. Met eigentijdse donorcafés waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, tijdens of na donatie werk-mails kunnen beantwoorden en in de toekomst steeds meer data over de eigen gezondheid terugkrijgt van Sanquin.
Zo werken we aan een duurzame bloedvoorziening die toekomstbestendig is.
Reiskosten
Voor de donors die moeten reizen omdat de bloedbanken verder van huis zijn, is er een reiskostenregeling. Natuurlijk snappen we dat je liever om de hoek doneert, en soms kan dat ook gewoon met een volbloeddonatie op een van onze mobiele bloedbanken.
Beter informeren
Gelukkig merken we dat steeds meer donors het grotere plaatje snappen. Daarvoor moeten we natuurlijk de achterliggende gedachte goed uitleggen aan donors. En aan de rest van Nederland moeten we laten weten wat de uitdagingen zijn van Sanquin, in het belang van de bloedvoorziening en daarmee tienduizenden patiënten in Nederland. Tegen alle donors en aanstaande donors zeggen we: dank voor je ongelooflijke inzet! We zien je graag spoedig bij een van onze bloedbanklocaties in het land.