Sanquin beëindigt deze voorzorgsmaatregel met ingang van 7 april 2025. Nederland is niet het eerste land dat deze regel afschaft: Ierland, Canada, Australië en de Verenigde Staten gingen voor.
Beëindiging kan veilig
Deze regel was ingesteld vanwege een mogelijk risico op het overdragen van de variant ziekte van Creutzfeldt-Jakob (vCJD). Een zorgvuldige risicobeoordeling geeft aan dat deze regel niet tot nauwelijks bijdragend is voor de veiligheid van transfusie op het gebied van vCJD.
Het uitblijven van nieuwe vCJD- gevallen (het laatste ziektegeval in het VK is in 2016 vastgesteld, in Nederland in 2008) is ondersteunend aan het opheffen van deze maatregel. Ook draagt het verwijderen van de witte bloedcellen uit transfusieproducten (sinds 1999) bij aan de veiligheid van de bloedvoorziening.
Mocht jij ook niet doneren vanwege deze regel?
Klik op de knop hieronder als je nog geen donor was. Of volg deze link als je eerder al hebt gedoneerd en je nu opnieuw wil aanmelden. Plan je eerste keuringsafspraak in na 7 april 2025.
Destijds onbekend risico op variant ziekte van Creutzfeldt-Jakob
vCJD is een prionziekte. Prionen zijn misvormde eiwitten die ophopen in het lichaam, waaronder het brein, en daar schade veroorzaken. Prionen kunnen worden overgedragen via (bloed)transfusie. Er bestaat geen diagnostische test voor, en door de incubatietijd van tientallen jaren duurt het lang voordat symptomen zich ontwikkelen. Een besmette donor zou zo ongemerkt een reeks besmettingen bij patiënten kunnen veroorzaken.
De zorgen voor overdracht van vCJD via (bloed)transfusie hebben overal in de wereld, in Nederland en in andere Europese landen, geleid tot voorzorgsmaatregelen bij de selectie van donors. Eén van de voorzorgsmaatregelen was het permanent uitsluiten van donors als zij tussen 1980 en 1996 (bij elkaar opgeteld) minstens 6 maanden in het Verenigd Koninkrijk (VK) hadden doorgebracht. In die periode was de vCJD-epidemie het grootst in het VK, gerelateerd aan de grootschalige BSE-epidemie (een prionziekte bij runderen, ook wel de gekkekoeienziekte genoemd). Het vlees van deze besmette runderen was verwerkt tot voedsel voor menselijke consumptie. Het eten van dat vlees kan bij mensen vCJD veroorzaken, en dat kan via (bloed)transfusie worden overgedragen.
Ook al was in deze tijd nog veel onbekend over hoe vaak vCJD voorkwam en hoe vaak het werd overgedragen, met deze regel koos Sanquin Bloedvoorziening het zekere voor het onzekere om de veiligheid van de bloedvoorziening te handhaven.