Bloedontvangers mogen nu ook doneren

Mensen die door een ongeluk, operatie of bevalling bloed hebben ontvangen, mogen nu (weer) donor worden. Renates verhaal toont het belang van doneren.

Je leven verandert soms in een klap. Renate (45) weet dat maar al te goed na haar scooterongeluk. Ze leeft nog dankzij bloeddonors en een snel handelende arts. Ontvangers van bloed, zoals Renate, mochten zelf geen donor worden. Maar juist zij weten hoe belangrijk donorbloed is. Recent zijn de regels veranderd. De medische reden waarom je bloed kreeg, bepaalt of je zelf kan doneren. 

Zo kunnen de mensen die door een ongeluk, operatie of rond een bevalling bloed hebben ontvangen nu (weer) donor worden. Renates verhaal toont het belang van doneren. 

Ook bloed- of plasmadonor worden? Meld je aan en red een leven!

“Ik reed niet eens zo hard”, begint Renate haar verhaal. “Ik tufte – zo’n 7 jaar geleden – op mijn oude scootertje naar het werk. Een auto die afsloeg, zag mij niet. Ik weet alleen nog dat ik dacht: Ojee. En toen werd alles zwart.” De auto liep geen schade op. Maar Renate had een schedelbasisfractuur en gescheurde milt met een slagaderlijke bloeding. 

Juiste arts op het juiste moment 

“Bij de spoedeisende hulp in het ziekenhuis waren ze heel druk bezig met mijn hoofdwond. Toen mijn toestand snel verslechterde, ontdekten ze de bloeding bij mijn milt. Ik had het geluk dat er een arts aanwezig was met veel ervaring in het opereren van bloedvaten. Net zo belangrijk was het donorbloed. Geen idee hoeveel ik heb gekregen, ik weet alleen dat ik heel veel bloed heb verloren.”

“Ik realiseer me heel goed dat het veel slechter had kunnen aflopen” 

Besmettingsgevaar geweken 

Marja van Wijk, arts medisch beleidsadviseur bij Sanquin vertelt: “Dat de mensen, die ooit bloed kregen, niet zelf mochten doneren, was om een besmetting van de ziekte van Creutzfeldt-Jakob variant (vCJD) te voorkomen. Deze hersenziekte wordt mogelijk veroorzaakt door het eten van vlees besmet met BSE (‘gekkekoeienziekte’). Er is geen test om de ziekte in het bloed op te sporen, maar het is wel overdraagbaar via het bloed. Daardoor werden bloedontvangers uitgesloten van bloeddonorschap. Nu, 40 jaar later, is er veel veranderd. Veestapels werden vernietigd, het bloedtransfusieproces is veranderd en er werden steeds minder patiënten gevonden. Sinds 2016 zelfs helemaal geen meer. Genoeg aanleiding om het beleid voor doneren na een bloedtransfusie aan te passen."

Een lange weg 

Renates hersteltraject was lang en zwaar. Ruim 7 jaar later is ze nog steeds niet helemaal hersteld. “Ik heb een lichte hersenbeschadiging opgelopen, daardoor kan ik onder meer slecht tegen veel prikkels en werkt mijn geheugen minder goed. Ik heb ook last van chronische vermoeidheid. Ik heb ermee leren omgaan, het is wat het is. Maar ik ben blij dat ik er nog ben, want ik realiseer me heel goed dat het veel slechter had kunnen aflopen.” 

“Ik schaamde me achteraf dat ik zelf nooit bloeddonor ben geworden” 

De drive om door te zetten 

“Mijn zoontje Yann was 1,5 jaar toen ik mijn ongeluk kreeg. Ik heb door mijn zware herstelperiode lang niet de mama voor hem kunnen zijn, die ik wilde zijn. Dat vind ik heel erg. Maar gelukkig kán ik hem zien opgroeien. Mijn bonuszoon Sem heeft zijn eigen moeder verloren toen hij 8 jaar was. Stel je voor dat ik óók het hoekje om was gegaan. De gedachte aan mijn gezin heeft me echt op de been gehouden tijdens mijn lange herstel.” 

Bloedgoed nieuws 

Marja vervolgt: “Voorheen mocht je na een bloedtransfusie niet meer zelf doneren. Maar de medische reden achter de transfusie bepaalt nu of iemand donor kan zijn of niet. Zo kunnen mensen die bloed hebben ontvangen na een ongeluk, bij een operatie, tijdens de geboorte, zwangerschap of bevalling nu alsnog donor worden. Voor mensen met een bloedziekte, hartinfarct of vervanging van een hartklep zal het niet mogelijk zijn. Ook voor de mensen die kanker hebben gehad is het nog niet mogelijk. Voor veel mensen dus goed nieuws: juist diegenen die zelf hebben ervaren hoe levensreddend donorbloed is, kunnen nu ook zelf bloed of plasma (een vloeistof in je bloed) geven.” 

Renate wil haar grote dankbaarheid uitspreken aan bloeddonors, voor hun levensreddende gift. “Ik schaamde me achteraf heel erg dat ik zelf nooit bloeddonor ben geworden. Het belang ervan was nooit zo bekend bij mij. Na wat ik zelf heb meegemaakt, besef ik maar al te goed wat donorbloed voor een ander kan betekenen. Ik ben dus heel blij dat ik tegenwoordig ook zelf bloed mag doneren.” 

20 december 2023