Sanquins plasmaserie deel III - Waarom worden plasmageneesmiddelen steeds meer ingezet?

Operaties worden in Nederland steeds slimmer uitgevoerd. Daardoor is het aantal benodigde bloedtransfusies in de afgelopen 25 jaar gedaald, en nu al een aantal jaar stabiel. Dat betekent dat de hoeveelheid benodigde rode bloedcellen ook gelijk blijft. Maar tegelijkertijd is de vraag naar bloedplasma wél sterk gestegen. Dat stelt de Bloedbank voor nieuwe uitdagingen.

Nog geen donor? Meld je aan!

Meer gebruik van plasma

Momenteel stijgt het gebruik van plasma wereldwijd met ongeveer 7% per jaar. Dat is maar liefst een verdubbeling in elke 10 jaar, en Nederland is daar geen uitzondering op. De grootste reden is de groei in gebruik van plasma als grondstof voor plasmageneesmiddelen. Die plasmamedicijnen worden gebruikt om patiënten te helpen met chronische en/of aangeboren aandoeningen, of mensen met ernstige verwondingen.

Waarom is plasma zo belangrijk?

In plasma zitten, in kleine hoeveelheden, nuttige eiwitten die belangrijk zijn voor het lichaam. Denk bijvoorbeeld aan antistoffen (immuno-globulinen) en bloedstollingseiwitten (stollingsfactoren). Wanneer die eiwitten worden geïsoleerd en geconcentreerd kunnen daarmee verschillende ziekten worden behandeld.

Veel plasma, weinig eiwitten

In het plaatje hieronder zie je dat plasma maar voor een klein deel uit eiwitten bestaat. En dan nog is de grootste vraag wereldwijd maar naar een beperkt deel van deze eiwitten, namelijk de antistoffen. Juist die vraag stijgt continu. Dat verklaart wel waarom er zulke grote hoeveelheden plasma nodig zijn om voldoende plasmamedicijnen te kunnen maken.

Waarom stijgt die vraag?

De wereldwijde vraag naar plasma stijgt om verschillende redenen:

  • Dankzij wetenschappelijke ontdekkingen en technische innovaties kunnen patiënten eerder behandeld worden, met meer voorgeschreven medicijngebruik als mogelijk gevolg.
  • Mensen worden ouder. Dat betekent dat diegenen die plasmamedicijnen gebruiken, dat ook langer blijven doen.
  • Deze medicijnen worden wereldwijd voor meer mensen beschikbaar.

Wat betekent dat voor Sanquin Bloedbank?

Een relatief lage en stabiele vraag naar rode bloedcellen en een stijgende vraag naar plasma maken dat Sanquin Bloedbank zoekt naar meer plasmadonors. Waar eerder veel van het plasma werd ingezameld door het plasma uit bloeddonaties te halen, zoekt Sanquin nu juist naar meer donors die alleen hun plasma doneren. Bijvoorbeeld voor Tes, die wel 862 zakken plasma nodig had om beter te worden. Zo zamelen we gericht in wat er nodig is: plasma voor medicijnen, en bloedcellen voor kankerpatiënten en mensen met ernstige verwondingen.

De komende tijd maken we een serie artikelen over plasma. We vertellen waarom plasma zo speciaal is, welke ziektes er behandeld worden met plasmamedicijnen, hoe de verdeling van plasma internationaal verloopt en welke rol Europese bloedbankorganisaties spelen bij het effectiever ophalen én verwerken van plasma. Dit is het derde blog uit deze serie.

19 september 2022